1.โจโฉ
โจโฉ (อังกฤษ: Cao Cao ; จีนตัวเต็ม: 曹操; จีนตัวย่อ: 曹操; พินอิน: Cáo Cāo; เวด-ไจลส์:Ts'ao² Ts'ao¹) หรือ สมเด็จพระจักรพรรดิเว่ยอู่ตี้ เป็นตัวละครในวรรณกรรมจีนอิงประวัติศาสตร์เรื่องสามก๊ก ที่มีตัวตนจริงในประวัติศาสตร์ยุคสามก๊ก มีชีวิตอยู่ระหว่าง พ.ศ. 698 - พ.ศ. 763 เกิดที่เมืองโป๋โจว มณฑลอันฮุย มีชื่อรองว่าเมิ่งเต๋อ เป็นบุตรบุญธรรมของโจโก๋ อดีตหัวหน้าขันทีในวังหลวง ในวัยเด็กเป็นผู้ที่มีความรู้ความสามารถ ได้รับการเสนอชื่อให้เป็นรองเจ้าเมืองเมื่ออายุได้ 20 ปีเป็นขุนศึก แม่ทัพและผู้สำเร็จราชการแผ่นดินคนสุดท้าย ในราชวงศ์ฮั่นตะวันออกของประเทศจีน ในภายหลังโจโฉได้ก่อตั้งวุยก๊ก ซึ่งเป็นหนึ่งในสามอาณาจักรของยุคสามก๊ก
สามก๊กฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) ได้บรรยายลักษณะนิสัยของโจโฉไว้ว่า เป็นผู้ที่มีนิสัยโหดเหี้ยมและทะเยอทยาน เจ้าเล่ห์เพทุบายในการวางแผน มีเหตุผลในบางครั้ง ผูกใจคนเก่ง มีศิลปะในการเลือกใช้คนสูง บริหารจัดการเก่ง มีความเป็นผู้นำ ซึ่งหม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช ได้กล่าวว่า ยิ่งอ่าน ยิ่งรักน้ำใจโจโฉ และกลายเป็นที่มาของหนังสือชื่อโจโฉ นายกฯ ตลอดกาล ด้วยลักษณะของมุมมองโจโฉในอีกแง่หนึ่ง และให้บุคคลฝ่ายจ๊กก๊กเช่นเล่าปี่ กวนอูและเตียวหุย มีลักษณะนิสัยตรงข้ามโจโฉแทน
2.โจผี
3.สุมาอี้
สุมาอี้ หรือ ซือหม่าอี้ (จีน: 司马懿; อังกฤษ: Sima Yi) (ค.ศ. 179-251) นายทหารคนสำคัญของวุยก๊ก หลังยุคที่โจโฉสิ้นไปแล้ว เป็นชาวอำเภออุน เมืองเหอเน่ย ( โห้ลาย ) มณฑลเหอหนาน มีชื่อรองว่า ชงต๊ะ มีลักษณะ แววตาแหลมเล็กคล้ายตาเหยี่ยว สุมาอี้เป็นคนเฉลียวฉลาด ชำนาญตำราพิชัยสงคราม ใจคอหนักแน่นแต่ก็เด็ดขาดในการตัดสินใจ กระทั่งมีผู้สนใจประวัติศาสตร์สามก๊ก ได้วิจารณ์ในทำนองเสียดสีไว้ว่า สุมาอี้คือ "เจ้าสำนักด้านดำ" คือมีความชาด้านทำเพื่อประโยชน์ของตนได้เสมอ โดยไม่สนใจในเรื่องคุณธรรมศักดิ์ศรี และมีความใจดำอำมหิตพร้อม ๆ กัน ซึ่งเป็นอุปนิสัยของผู้มีอำนาจในประวัติศาสตร์ทุกยุคสมัย สุมาอี้เริ่มต้นจากการรับราชการตำแหน่งเล็กก่อนที่จะไต่เต้าไปสู่ตำแหน่งเสนาธิการและแม่ทัพ อย่างไรก็ตาม ความสุขุมลุ่มลึกของสุมาอี้นั้น ทำให้แม้แต่โจโฉยังไม่ไว้วางใจ และเคยเตือนบุคคลรอบข้างให้ระวังสุมาอี้ เมื่อโจโฉและโจผีสิ้นลง โจยอยได้ขึ้นครองราชย์ สุมาอี้ได้รับตำแหน่งแม่ทัพใหญ่ของวุยก๊ก และเป็นคู่ปรับคนสำคัญของขงเบ้ง
4.แฮหัวตุ้น
แฮหัวตุ้น (อังกฤษ: Xiahou Dun; จีนตัวเต็ม: 夏侯惇; จีนตัวย่อ: 夏侯惇; พินอิน: Xiàhóu Dūn;เวด-ไจลส์: Hsiahou Tun) เป็นตัวละครในวรรณกรรมจีนอิงประวัติศาสตร์เรื่องสามก๊กที่มีตัวตนจริงในประวัติศาสตร์ยุคสามก๊ก แม่ทัพของวุยก๊ก ชื่อรองเหวียนยั้ง เป็นชาวอำเภอเจี้ยว เมืองไพก๊ก มณฑลเจียงซู มีชื่อรองว่า เหวียนยั้ง เป็นผู้สืบเชื้อสายมาจากแฮหัวเอง บุคคลสำคัญสมัยต้นราชวงศ์ฮั่น แฮหัวตุ้นเป็นคนดี มีความรู้ความสามารถและซื่อสัตย์ต่อหน้าที่
5.เอียนซึ
6.เตียวคับ
เตียวคับ ยอดขุนพลแห่งวุยก๊ก ก่อนหน้าจะมาอยู่กับโจโฉ เคยเป็นทหารเอกของอ้วนเสี้ยว แต่ว่าขุนนางของอ้วนเสี้ยวแย่งความดีความชอบกัน จึงทำให้เตียวคับหนีไปสวามิภักดิ์ต่อโจโฉ ทำสงครามมีความดีความชอบมากมาย ตอนที่โจโฉเรืองอำนาจ เตียวคับเคยรบกับเตียวหุยแม้ทัพของเตียวคับจะพ่ายแพ้ แต่ในการสู้ตัวต่อตัวกับเตียวหุยกลับสูสี สมัยพระเจ้าโจยอย ตอนข้งเบ้งยกทัพบุกกีสาน เตียวคับหลงกลข้งเบ้งโดนล้อมแต่ก็สามารถตีฝ่าม้าต้าย กับ อุยเอี๋ยน หนีกลับค่ายไปได้ แม้เตียวคับจะมีฝีมือกล้าแข็งแต่ก็ต้องมาตายด้วยกลของขงเบ้งโดนเกาทัณฑ์รุมยิงในช่องเขาเสียชีวิตกลางสนามรบ
7.เตียวเลี้ยว
เตียวเลี้ยว (อังกฤษ: Zhang Liao; จีนตัวเต็ม: 张辽; จีนตัวย่อ: 张辽; พินอิน: Zhāng Liáo; เวด-ไจลส์: Chang Liao) เป็นตัวละครในวรรณกรรมจีนอิงประวัติศาสตร์เรื่องสามก๊กที่มีตัวตนจริงในประวัติศาสตร์ยุคสามก๊ก ขุนพลคนสำคัญของโจโฉ เดิมอยู่รับใช้ลิโป้ ต่อมาลิโป้ถูกจับได้ที่เมืองแห้ฝือถูกประหาร ส่วนเตียวเลี้ยวโจโฉเกลี้ยกล่อมให้มาร่วมงานด้วย เตียวเลี้ยวเป็นขุนพลที่มีความชำนาญทั้งในพิชัยสงคราม กลศึก การรบบนหลังม้า จึงมักได้รับหน้าที่ภาระสำคัญจากโจโฉเสมอ ๆ แม้จะเป็นขุนพลผู้มาสวามิภักดิ์ภายหลัง เช่นการรักษาเมืองหับป๋า ซึ่งเป็นจุดยุทธศาสตร์สำคัญในการรบกับซุนกวน ซึ่งเตียวเลี้ยวก็สามารถทำหน้าที่ได้ดี นอกจากจะรักษาฐานที่มั่นไว้ได้โดยตลอดแล้ว ยังสามารถเป็นฝ่ายรุก รบชนะทัพง่อหลายครั้ง จนเกือบจะจับเป็นซุนกวนได้ จึงเป็นขุนพลที่ทางง่อก๊กขยาดในฝีมือ ถึงกับมีคำกล่าวว่า "เด็ก ๆ เมืองง่อนั้นหากกำลังร้องไห้ แม้เพียงได้ยินชื่อเตียวเลี้ยวเป็นต้องหยุดร้อง" เตียวเลี้ยวมีตำแหน่งเป็นหนึ่งในห้าทหารเสือของวุยก๊ก ( เตียวเลี้ยว ,เตียวคับ ,งักจิ้น,ซิหลง และอิกิ๋ม ) เตียวเลี้ยวเสียชีวิตลงเพราะโดนลูกธนูยิงเมื่อโจผีบุกง่อก๊ก หลังจากโจผีทราบถึงการเสียชีวิตของเตียวเลี้ยวก็จัดพิธีศพอย่างยิ่งใหญ่สมเกียรติ
8.ซิหลง
ซิหลง (Xu Huang) มีชื่อรองว่ากงหมิง เป็นชาวตำบลหยางจวิ้น เมืองเหอตง มณฑลซานซี เกิดในปี ค.ศ.168 เป็นแม่ทัพคนสำคัญของโจโฉ ใช้ขวานใหญ่เป็นอาวุธ เดิมอยู่รับใช้เอียวฮอง เมื่อโจโฉปะทะกับเอียวฮองและหันเซียม ได้ให้เคาทูออกไปรบ เอียวฮองสั่งให้ซิหลงไปสู้ โจโฉเห็นพลังของซิหลง จึงอยากได้มาเป็นขุนพล ต่อมาถูกหมันทองเกลี้ยกล่อมให้อยู่ด้วยโจโฉ โจโฉตั้งให้เป็นนายพัน ซิหลงออกศึกสำคัญให้โจโฉหลายครั้ง ครั้งใหญ่สุดคือการรบกับกวนอูที่เมืองอ้วนเซีย สู้กันถึง 80 เพลง จนกวนอูต้องล่าถอย ชัยชนะครั้งนั้นทำให้ได้เลื่อนขึ้นเป็นนายพล
